|
|
Waarom we gebeten zijn van
bijen
 Afdrukbare versie |  Laatst bijgewerkt op
03.08.2017
 Bijen zijn veel meer dan de zoemende stoorzenders waarvoor ze vaak worden aangezien. Zo is maar liefst bijna een derde van onze voeding mee aan hen te danken. Het FAVV is dan ook gebeten van bijen, en helpt mee om de diertjes te beschermen.
Cruciaal voor mens en milieu
Deze zomermaanden kan u volop bijen van de ene bloem naar de andere zien dartelen. Dat is meer dan een mooi schouwspel: de diertjes verspreiden zo stuifmeel. Net als onder meer vlinders, zweefvliegen en sommige kevers vormen de meer dan 380 verschillende bijensoorten in ons land dan ook belangrijke bestuivers. Eén kolonie van 50.000 voorziet jaarlijks niet minder dan 4 miljard bloemen van stuifmeel.
Zo dragen bijen bij tot de biodiversiteit van ons milieu, maar ook de landbouw kan niet zonder hen. Veel van de planten die worden geteeld als voeding hangen immers van deze bestuiving af. Volgens het onderzoeksinstituut INRA (Institut National de Recherche Agronomique français) is maar liefst 35% van wat we eten aan hun stille werk te danken. Bovendien produceren bijen zélf ook lekkers in de vorm van honing en helpen ze onze gezondheid met propolis en koninginnenbrij.
Tot slot kunnen bepaalde soorten bijen ook een indicatie geven van de toestand van ons milieu en de impact die we hebben op de ecosystemen. Bijen spelen dus een sleutelrol in het welzijn en in de welvaart van onze samenleving.
In gevaar?
Maar volgens studies slinkt het aantal honingbijen in Noord-Europa. Velen overleven de winter niet: sommige jaren haalt zelfs ruim een derde van de bijen in ons land de lente niet, blijkt uit Europees onderzoek.
Hoe dat komt? Door een hele resem aan factoren. Zo slinkt het aantal voedingsbronnen in de vorm van wilde planten en bloemen omdat veel open ruimte wordt ingenomen door beton. Maar ook residu’s van pesticiden zorgen ervoor dat heel wat bijen doodgaan. En dan is er nog de varroamijt, die hier in bijna elke bijenkast voorkomt. De mijt bijt zich vast aan de bij en voedt zich met de lichaamssappen. Dit verzwakt de bij, die vatbaarder wordt voor virussen.
Een wereldwijde bekommernis
De precaire situatie van bijen baart wereldwijd zorgen.
In België lopen verschillende projecten om de zwartgele insecten te beschermen, zowel in de gewesten als op het federale niveau.
Het “Federale bijenplan 2017-2019”
De FOD Volksgezondheid, het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) en het FAVV slaan voor dit plan de handen in elkaar om de bijensterfte in ons land terug te dringen.
Zo moet dit plan onder andere de mortaliteit van honingbijen in ons land in kaart brengen en meer inzicht verschaffen waarom ze sterven. Er wordt ook gemikt op tools om de bestrijding van bijenziektes te verbeteren. De achterliggende ambitie is om de imkers te helpen, de wortels van het probleem beter te begrijpen, de risico’s beter te beheersen en alle betrokken actoren te mobiliseren.
Het project “Healthy Bee”
Dit project om de bijensterfte te verminderen wordt gecoördineerd door het FAVV. Het hoofddoel van het “Healthy bee”-programma is om de bijensterfte op objectieve wijze in kaart te brengen. Een tweede doelstelling is om mogelijke verbanden te vinden tussen de sterfte van bijen en de oorzaken die het vaakst worden aangehaald. Voor dit project werden willekeurig 200 imkers geselecteerd in de databank van het FAVV. Zij kregen de vrije keuze om al dan niet deel te nemen aan het project. Iedere deelnemende imker wordt 3 keer per jaar bezocht.
In de herfst van 2016 hebben we al de initiële gezondheid van iedere bijenstand onderzocht: we zijn overgegaan tot de telling van de varroamijten en het bepalen van de vitaliteit van de kolonie. Een tweede en een derde reeks bezoeken zijn dit jaar gepland. Die maken het mogelijk om de winter- en seizoenssterfte te onderzoeken en de aanwezigheid van ziekten (Amerikaans vuilbroed, Europees vuilbroed, nosema,...) op te sporen. We zullen daarnaast ook de aanwezigheid van residuen van pesticiden in stuifmeel bekijken om het verband tussen pesticiden en bijensterfte te onderzoeken. Tot slot wordt ook de kleine bijenkastkever gemonitord in verschillende risicogebieden nabij luchthavens en havens.
De resultaten van dit project worden verwacht voor eind 2017.
De kleine bijenkastkever
De kleine bijenkastkever (Aethina tumida) is een soort kever die parasiteert op bijenkolonies. Deze kever is van Zuid-Afrikaanse oorsprong. De kever wordt beschouwd als een nieuwe bedreiging voor bijenstanden en de bijenteelt op wereldschaal.
Conclusie
Bijen zijn onmisbaar voor het leven op aarde, ons welzijn en onze levenskwaliteit. Wij kunnen met z’n allen bijdragen tot hun behoud. Enkele praktische tips kunnen worden teruggevonden op de website www.info-bijen.be. Veel leesgenot!
Bron : Naar een artikel in de Nieuwsbrief FAVV nr.69, pagina's 10 & 11. |
|
 |
