|
|
Groepsaankopen
 Afdrukbare versie |  Laatst bijgewerkt op
25.06.2021
De laatste jaren ontstaan er meer en meer burgerinitiatieven in allerlei domeinen. Aankoopgroepen (AG), ook wel gezamenlijke aankoopgroepen genoemd, maken deel uit van deze moderne dynamiek in de samenleving en zijn geënt op lokale activiteiten. Groepsaankopen van levensmiddelen zijn aankopen die worden georganiseerd door consumenten die zich voor dat doel verenigen en zich rechtstreeks bevoorraden bij één of meerdere producenten. Na aankoop worden de producten over het algemeen samengebracht in een “afhaalpunt”, maar ze kunnen ook bij een van de aankopers geleverd worden die ze dan op vrijwillige basis doorlevert aan de andere leden van de aankoopgroep. Groepsaankopen worden vaak georganiseerd door een vzw of een feitelijke vereniging bestaande uit een groep consumenten en deze organisatie doet dan dienst als “tussenpersoon” die zich kan bezig houden met de contacten met producenten, de bestellingen, de levering van de producten aan het afhaalpunt en de verdeling van de aangekochte producten aan de leden van de groep. Consumenten die deel uitmaken van zo’n groep bestellen dus levensmiddelen bij één of meerdere producenten en deze producten worden op een bepaalde plaats geleverd.
Schematische organisatie van een groepsaankoop:
Afhaalpunten
In de meeste gevallen komen de deelnemers van een aankoopgroep de bestelde producten afhalen op een “afhaalpunt”. Deze plaats doet dan enkel dienst als “doorgeefluik”. Zo kunnen bijvoorbeeld een lokaal in de woning van een particulier, een lokaal dat ter beschikking wordt gesteld door een vereniging of door de gemeente of ook nog een voertuig dat op regelmatige tijdstippen parkeert op een specifieke plaats, dienst doen als afhaalpunt.
Voedingswinkels, restaurants, hoeveproducenten enz. die in hun bedrijf een afhaalpunt beheren zijn (in dat geval is er echter sprake van distributie van levensmiddelen binnen het bedrijf zelf en gaat het niet louter om het beheer van een afhaalpunt) echter bedrijven in de voedselketen, met alle verplichtingen die daaruit voortvloeien.
Worden aankoopgroepen gecontroleerd door het FAVV?
In 2015 heeft het Agentschap een omzendbrief "Verkoop van levensmiddelen door de producent aan de consument met tussenkomst van een derde voor de organisatie van de levering" (www.favv.be > Professionelen > Levensmiddelen > Omzendbrieven) opgesteld voor de verantwoordelijken van aankoopgroepen waarin onder meer wordt verduidelijkt welke initiatieven het FAVV niet beschouwt als activiteiten in de voedselketen. Deze omzendbrief werd uitgewerkt na overleg met de verschillende vertegenwoordigers van deze “sector” en er werd voorzien dat hij kon evolueren in functie van de concrete situaties op het terrein. Het Voedselagentschap heeft recent een onderzoek uitgevoerd om de verschillende situaties op het terrein in te schatten en zo op een meer doeltreffende manier de vragen van de aankoopgroepen te kunnen beantwoorden. Op basis hiervan werd de omzendbrief aangepast om beter in te spelen op de realiteit.
 De opdracht van het FAVV is te waken over de veiligheid van de voedselketen van riek tot vork. Reglementeren of controleren van activiteiten die onder de privésfeer vallen is hierbij uiteraard niet aan de orde. Aankoopgroepen zijn wel actief in de voedselketen, maar aangezien ze geen winst nastreven en slechts een beperkte activiteit uitoefenen moeten ze zich niet registreren bij het FAVV, op voorwaarde dat er een duidelijke overeenkomst wordt afgesloten tussen de groepsleden over de verantwoordelijkheid voor de verdeling van de producten. Ze zijn dan ook niet bekend bij het FAVV. In geval van een klacht of incident kan het Agentschap ze echter toch controleren. Sommige groepen van particulieren (een minderheid volgens de informatie waarover we momenteel beschikken) zouden activiteiten uitoefenen waarvoor registratie bij het Voedselagentschap toch vereist is (bijvoorbeeld winstgevende activiteiten).
De reglementering voorziet dat iedere ruimte waar een activiteit wordt uitgeoefend die te maken heeft met het in de handel brengen van levensmiddelen een controle van het Agentschap kan krijgen, ook al is dit bij een particulier thuis. Bij aankoopgroepen waarvoor registratie niet vereist is, vinden die controles enkel plaats na een klacht of een incident.
Wie is verantwoordelijk?
De producenten zijn verantwoordelijk voor de levering van veilige en kwaliteitsvolle producten. Ze moeten geregistreerd zijn bij het FAVV en in bepaalde gevallen moeten ze ook een toelating hebben voor hun activiteiten en voor de rechtstreekse verkoop aan consumenten. U kan zelf nagaan of de producent hiermee in orde is via Foodweb (www.foodweb.be).
Bij groepsaankopen en afhaalpunten die niet als commerciële activiteiten worden beschouwd (en dus niet bij het FAVV geregistreerd moeten zijn), moet duidelijk worden afgesproken wie verantwoordelijk is voor de veiligheid van de producten. De consumenten zijn zelf verantwoordelijk om hun producten tijdig te komen afhalen aan het afhaalpunt. Samengevat komt het erop neer dat een aankoopgroep altijd een document moet hebben waarin ieders verantwoordelijkheden worden afgebakend.
Bron : Naar een artikel in de Nieuwsbrief FAVV nr.66, pagina's 2 & 3.
|
|
 |
