In oktober beginnen de landbouwers stilaan voorbereidingen te treffen voor
de winter en de dieren worden meer en meer op stal gehouden. Dit is echter geen
reden voor het FAVV om ook in rust te gaan...
Het FAVV voert ook dan regelmatig controles uit
op landbouwbedrijven, die overigens steeds groter
worden, om de voedselveiligheid te garanderen.
In 2012 werden niet minder dan 8.732 controle-missies uitgevoerd bij 7.573 veetelers, waarvan het
resultaat bij meer dan 95 % gunstig was. Het FAVV
voert ook controles uit in aquacultuurbedrijven,
bij handelaars, in verzamelcentra, bij vervoerders,
maar natuurlijk ook op de landbouwbedrijven zelf.
Hoe verloopt zo’n controle in de praktijk? We volgden een ervaren controleur op het terrein op dit te
weten te komen...
De controle
Zoals alle controles is ook deze
onaangekondigd. Controleur
Eric legt ons vooraf de procedure
uit die hij zal volgen. Eerst zal hij
een controle uitvoeren van de
identificatie en registratie van
de runderen. Daarna zal hij de
aanwezigheid van medicamenten
controleren en de documenten
die nodig zijn voor de traceerbaarheid.
Uiteraard wordt ook aandacht
besteed aan de infrastructuur
en aan het dierenwelzijn.
Een controle bestaat dus steeds
uit een fysische controle en een
controle van de documenten.
Bij de fysische controle kijkt de controleur onder
andere na of de oormerken en paspoorten van de
dieren in orde zijn. Hij bekijkt ook de staat van de
infrastructuur en de bedrijfsregisters. Hij controleert
ook of alle geneesmiddelen werden voorgeschreven
door de bedrijfsdierenarts en of ze op een speciaal
daarvoor voorziene plaats worden bewaard (ze zijn
immer dikwijls niet zonder gevaar). Tijdens de documentencontrole wordt nagekeken of alle nodige
documenten aanwezig en in orde zijn, deze fase is
dus van groot belang voor de traceerbaarheid. |
De fysische controle
We bellen aan bij een rundveebedrijf
in hartje Waals-Brabant.
De uitbater is niet thuis maar
nadat hij van onze aanwezigheid
werd verwittigd komt hij vlug
ter plaatse om de controle bij te
wonen.
Intussen vertelt Eric ons dat het
aantal dieren op het bedrijf niet
meespeelt bij de planning van
een controle. Maar als er bedrijven
met meer dan 100 dieren op het
programma staan, moet toch de
hulp van een collega worden ingeroepen,
hetgeen wat organisatie
vereist.
De fysische controle neemt immers
heel wat tijd in beslag, want
minstens 75 % van de dieren moet
effectief gecontroleerd worden.
Wanneer de bedrijfsleider toekomt,
stelt Eric zich voor en legt
uit waarom we hier zijn. En dan
kan de controle beginnen…
Fiche van
de veehouder
De veehouder is actief sinds
1989 en is eigenaar van een
rundveebedrijf (vleesvee) met
54 dieren. Daarnaast heeft hij
ook verschillende landbouwgewassen
zoals bieten, haver
enz. Hete is een familiebedrijf
dat al vier generaties bestaat.
De bedrijfsleider runt het bedrijf
van 50 hectare alleen, met af en
toe hulp van zijn vader.
|
Eric voert de controle van de oormerken
minutieus uit, door weer
en wind, en gebruikt soms zelfs
een verrekijker om de oormerken
te zien van de dieren die helemaal
vanachter in de weide staan!
De controleur heeft vooraf een inventaris van het veebeslag klaargemaakt,
zodat hij de bewegingen van de dieren op het bedrijf kan nagaan. Hij vergelijkt
dus de dieren die ter plaatse aanwezig zijn met die op zijn lijst.
Daarna gaan we de stallen binnen
(oef, eindelijk wat warmer) waar
Eric zijn inspectie voortzet. We vinden
er vier kalfjes van nauwelijks
enkele weken oud, die niet van
hun moeder zijn weg te slaan.
Daarna komt de kast voor geneesmiddelen
aan de beurt. De
uitbater mag geen niet-gebruikte
geneesmiddelen in zijn bezit
hebben. Hij moet ze terugbrengen
naar de apotheker of aan zijn
dierenarts vragen ze terug mee
te nemen. Sommige geneesmiddelen
mag hij wel bewaren, maar
dan enkel voor korte tijd en in hun
oorspronkelijke verpakking.
Eenmaal de fysische controle
afgehandeld ontsmetten we onze
laarzen met een virusdodend product
om het risico op besmetting
te beperken vooraleer we naar
de volgende fase van de controle
overgaan.
De documentencontrole
Hier gaan we de inventaris van het
bedrijf nakijken, de steekkaarten
van de dieren en de toedieningsof
verschaffingsdocumenten
(TVD).
De landbouwer is vrij om de inventaris bij te houden in
de vorm die hem het beste
uitkomt. Hij is dus niet verplicht
het document van de dierengezondheidsvereniging
te
gebruiken en mag zijn gegevens
bewaren zoals hij wil.
Van belang is dat alle nodige
gegevens vlug kunnen teruggevonden
worden, hoe de
inventaris er ook uitziet. |
TVD’s zijn officiële documenten die de dierenarts aan de uitbater moet afleveren wanneer hij geneesmiddelen toedient of op het bedrijf achterlaat (verschaft).
Deze documenten bevatten
ook belangrijke informatie zoals
bijvoorbeeld de wachttijden (tijd
die moet verlopen tussen het
toedienen en het slachten).
De controleur vergelijkt de inventaris
van de landbouwer met zijn
eigen lijst en zijn vaststellingen op
het terrein. Eric stelt vast dat alle
nodige informatie beschikbaar is
maar herinnert eraan dat het altijd
veiliger is een up-to-date exemplaar
van de inventaris bij ARSIA
(de Waalse dierengezondheidsvereniging,
in Vlaanderen is dit DGZ)
om fouten te vermijden.
Na de controle
De controleur doorloopt daarna
de checklist, die hij op voorhand
heeft klaargemaakt om zo weinig
mogelijk tijd te verliezen ter
plaatse. Hij vult dus enkel in wat
hij heeft moeten controleren.
Met de checklists kunnen identificatie en registratie
van de dieren, de infrastructuur enz. nagezien
worden aan de hand van vragenlijsten op basis
van reglementaire bepalingen.
Elk onderdeel bevat een aantal punten waarop
met “C” (conform) of “NC” (niet-conform) geantwoord
kan worden. In het laatste geval hoort er
een weging bij: 1 of 3 voor een kleine non-conformiteit,
een zwak risico), 10 of 10* (grote non-conformiteit,
hoog risico). Bij 1 grote of 20 % kleine NC
of meer wordt een waarschuwing gegeven of een
proces-verbaal opgesteld.
|
Na het invullen van de checklists
drukt Eric ze ter plaatse af in twee
exemplaren en doorloopt met de
uitbater de resultaten. De uitbater
kan hierbij zijn eigen opmerkingen
toevoegen. Daarna worden ze
door beide partijen ondertekend.
Balans van deze controle: gunstig!
Bron : Nieuwsbrief FAVV Nr.51,
pagina's 1 tot 3.
|